KARTA DAŃ &
KARTA WIN I WÓDEK


Arak - bezbarwna lub lekko żółtawa wódka, pędzona z takich surowców roślinnych jak ryż, melisa, trzciny cukrowej, daktyle, wino palmowe. Uchodzi on za specjalność chińska. W europie stosowany do ponczy, grogów, herbaty kawy, ciast i sosów. W Polsce wyparty przez rum.
Rum - jest destylatem przefermentowanego zacieru z soku, syropu i melary trzciny cukrowej. Produkowany jest w 2 odmianach:
a) lekki - leżakuje w beczkach dębowych od 2 do 3 lat i więcej
b) ciężki - leżakuje w beczkach dębowych od 3 do 10 lat i jest mieszany. Najpopularniejsze rumy to: Bacardi, Capitan Morgan, Malibu.
Gin - jest gatunkową wódką wytrawną sporządzoną ze spirytusu rektyfikowanego zbożowego o mocy 75 - 85%. Najpopularniejsze giny to: Gordon's, Beefeater's, Seagram's, itd.
Whisky - naturalna zbożowa wódka wytrawna o mocy 43-45%, sporządzona jest ze słodu jęczmiennego i z żyta. Najpopularniejsze marki to: Canadian Club Seagrams Yo, Black Velvet.
Whiskey - sporządzona ze słodu jęczmiennego, jęczmienia pszenicy, żyta i owsa. Najpopularniejsze marki to: Jack Danieals Black Label, Jim Beam, itd.
Koniak - wódka naturalna sporządzona ze sparzonego destylatu winnego, który leżakuje w beczkach dębowych i następnie jest rozcieńczany do 40%. Sporządzany jest we Francji.
Starka - typowo Polska, naturalna, wytrawna wódka żytnia, leżakuje w beczkach dębowych przy temp. 12°C przez 5 do 15 lat. Ma moc 50%, np. Starka Jubileuszowa, Starka Krakowska i inne.
Śliwowica - śliwkowa wódka wytrawna. Po dwukrotnej destylacji leżakuje w beczkach dęb. od 2 do 8 lat. Ma ona kolor złocisty i moc 45 do 70 %, np. Śliwowica paschalna 70%, Special Plum Brandy 60% i inne.
Likiery - są to z małymi wyjątkami wódki słodkie o charakterze deserowym:
a) niesłodkie - uzyskane z subst. roślinnych, np. owoce, kwiaty, nasiona, itp.
b) słodzone - sporządzone z cukru, miodu, aromatyzowane.
Podaje się je w temp. 16 do 18°C.


Karty potraw i napojów bezalk. w zakł. gastr. można podzielić ze względu na porę dnia w czasie których obowiązują:
1. śniadaniowe
2. obiadowe
3. kolacyjne
Karty śniadaniowe - obejmują asortyment potraw i napojów wraz z ich gramaturą i cenami podawanych w porze śniadaniowej.
Karty obiadowe - obejmują asortyment potraw i napojów wraz z ich gramaturą i cenami podawanych w porze obiadowej. Karty te zawierają zazwyczaj więcej potraw gorących niż zimnych.
Karty kolacyjne - obejmują asortyment potraw i napojów wraz z ich gramaturą i cenami podawanych w porze wieczorowej.


Karta dań zawiera:
Na pierwszej stronie:
1. Nazwę zakładu gastronomicznego
2. Imię i nazwisko właściciela
3. Adres i nr tel. zakładu
4. Godziny działalności zakładu
Od 2 do przedostatniej str.:
1. Nazwy i podstawowe składniki oferowanych potraw i napojów
2. Gramaturę, poj. poszczególnych potraw i napojów
3. Cenę w PLN złotych
Na ostatniej stronie:
1. Czas oczekiwania na dania przygotowane na zamówienie
2. Godzina, do której przyjmowane są zamówienia na dania gorące
3. Wysokoąć dodatku za podanie posiłków do pokoju hotelowego
4. Ceny podane w karcie są cenami ostatecznymi
5. Podpis kierownika zakładu, szefa kuchni i osobę odpowiedzialną za ustalanie cen.


Układ win i wódek:
1. wódki (w tym whisky i gin)
2. koniaki
3. likiery
4. wina białe wytrawne
5. wina białe pół wytrawne
6. wina czerwone wytrawne
7. wina czerwone pół wytrawne
8. wina deserowe
9. wermuty
10. wina szampańskie


Czynniki wpływające na menu proponowane przez zakład:
1. rodzaj zakł. gastr.
2. ilość zatrudnionego personelu
3. poziom przygotowania zawodowego
4. układ funkcjonalny zakładu
5. wyposażenie kuchni i restauracji
6. wystrój lokalu
7. liczba miejsc siedzących
8. system obsługi
9. rodzaj gości


Ukł. karty potraw i napojów bezalk. powinien odpowiadać kolejności spożywania potraw:
1. Przekąski zimne
2. Przekąski gorące
3. Szef kuchni poleca
4. Zupy
5. Dania rybne
6. Dania z mięsa
7. Dania z drobiu
8. Dania z dziczyzny
9. Dania jarskie
10. Dodatki do dań głownych
11. Desery
12. Sery
13. Owoce
14. Napoje gorące
15. Napoje zimne


Wódki czyste otrzymuje się mieszając spirytus rektyfikowany zwykły, wyborowy, luksusowy z odmineralizowaną lub destylowaną wodą, aż do uzyskania określonej mocy. Wódki czyste podajemy do zakąsek zimnych, gorących i dań zasadniczych.
Wódki gatunkowe sporządzone są ze spirytusu rektyfikowanego i wody oraz zawierają subst. aromatyczne, które nadają im charakterystycz. smaku i zapachu. Subst. aromatyczne to: soki, nalewy owocowe i ziołowe spirytusy owocowe naturalne olejki, eteryczne, itp.
Podział wódek gatunkowych (ogólny)
- wódki gat. zwykłe
- wódki owocowe
- wódki ziołowe
- wódki gat. specjalne
- wódki gatunkowe mieszane
- wódki gat. pół słodkie i słodkie
- likiery


Rodzaje kart w zakł. gastr.:
Wyróżnia się następujące r. kart:
1. potraw i napojów bezalk.
2. napojów alkoholowych
Karty te mogą być:
1. stałe
2. ruchome
Karty stałe - zawierają asortyment potraw i napojów na dłuższy okres czasu. Stosowane są w lokalach, gdzie asortyment potraw, napojów i ich ceny są dość stałe.
Karty ruchome - posiadają stałą okładkę i wymienne wkładki. Stosowane są w zakł. w których asortyment potraw, napojów i ich ceny ulegajš częstym zmianom.


W zakł. gastr. wyróżnia się karty specjalne:
1. okolicznościowe
2. dla określonych gr. os. np. dzieci, dietetyków
Karty okolicznościowe - przygotowane są na specjalne okazje np. wesele. Zawierają one spis potraw i napojów. Różni się ona od innych kart tym, że jest bardzo ozdobna i przeznaczona tylko i wyłącznie na daną do okoliczności.
Karty dla dzieci - napoje i potrawy są specjalne przeznaczone dla dzieci, a ich asortyment jest mniejszy i tańszy.


Co bierzemy pod uwagę przy planowaniu?
a) wyraźne sprecyzowanie celu, jaki ma osiągnąć zakład;
b) zebranie inf. co do zwyczajów żywieniowych w danym środowisku;
c) uwzględnienie kategorii handlowej zakł., która jest podstawą do ustalania ceny gastr.;
d) ustalenie warunków zaopatrzenia w artykuły żywnościowe i napoje;
e) przeanalizowanie projektowanych kart, w zależności od kwalifikacji personelu i wyposażenia lokalu.